Verdriet is herkenbaar voor iedereen en toch iedere keer weer helemaal anders. Er zijn geen twee mensen die op dezelfde manier rouwen, ze ervaren het allebei anders, ook al gaat het om hetzelfde verlies wat ze meemaken. Er is dan ook geen één correcte manier van rouwen. Wat helpt en gepast is in de ene situatie, hoeft nog niet te gelden voor een andere situatie.
Mannen rouwen anders dan vrouwen
De één wil praten en gevoelens delen, de ander wil vooral doen en gevoelens inhouden. In een gezin kan het dan voorkomen dat de man zich stort op het werk, de vrouw is emotioneel en veel in tranen, de dochter blijft vooral bij haar vriendinnen en de puberzoon trekt zich terug op zijn kamer om alleen maar te gamen. Jongens leren al vroeg dat ze stoer en sterk moeten zijn. Ze horen al vroeg dat grote jongens niet huilen, dat ze flink moeten zijn en op hun kleine zusje moeten passen. Ze leren hun emoties op te bergen in een ‘innerlijke lade’ in hun ‘emotionele kast’. Dit gebeurt allemaal te goeder trouw, op de speelplaats, op het voetbalveld; flink zijn en doorgaan. Er worden ‘echte mannen’ van ze gemaakt. De omgevingsdruk maakt van jongens ‘echte mannen’. Maar hierdoor leren ze niet de taal van de emotie. Als ze proberen de ervaring te beschrijven met hun emoties, dan staan ze met hun mond vol tanden. Vrouwen kunnen dit veel beter, en ze begrijpen niet altijd waarom hun mannen hiertoe niet in staat zijn.
Instrumentele stijl van verwerken
Mannen vinden gevoelens maar lastig, ze zijn bang dat dit uit de hand kan lopen. Dat geldt vooral voor verdriet, en ook voor boosheid. Hun emotionele kwetsbaarheid laten zien is een hele opgave.
Voor sommige mannen is intimiteit een gevaarlijk terrein. Intimiteit gaat om een emotionele verbinding. Mannen kunnen hele goede vriendschappen hebben. Deze zijn meestal gebaseerd op gezamenlijke activiteiten, en hebben te maken met loyaliteit, en heeft veel minder te maken met gedeelde emoties. Als gevoelens te sprake komen, dan hebben de mannen de neiging om ervan weg te gaan en buigen het gesprek al snel om, weg van zichzelf. Gevoelige en pijnlijke onderwerpen worden weggeduwd uit het bewustzijn. Wat weggedrukt is, is onder controle. Dit betekent niet dat ontkenning een onwil is om te rouwen of om te voelen, maar het is een strategie om te rouwen. Voor de vrouwelijke partner kan dit aanvoelen alsof je haar wegduwt, terwijl het wegduwen van het verdriet is.
Intuïtieve stijl van verwerken
Vrouwen hebben een veel intuïtievere stijl van verwerken. Zij praten vooral over hun gevoelens, zoeken steun bij anderen, en delen hun ervaringen met anderen. Wat vrouwen van binnen ervaren wordt ook geuit via huilen, pijn, verwarring, angst en ontreddering. Deze vorm van uiten wordt ook maatschappelijk aanvaard bij de verwerking van een groot verlies. Hoewel sommigen in de omgeving na een korte tijd al vinden dat het mooi genoeg is geweest.
Erkennen van de andere ‘golflengte’
Het is belangrijk dat de omgeving en partners zich bewust zijn van de verschillende rouwstijlen. De ene stijl is niet beter of slechter dan de ander, ze zijn anders. Vooral de instrumentele stijl wordt vaak niet herkend of erkend als een gepaste strategie om met een verlies om te gaan. Voor iedereen die te maken heeft gekregen met een groot verlies is het belangrijk om het gemis en de pijn druppelsgewijs binnen te laten komen. De man doet dit door in actie te gaan, zaken op te lossen. De vrouw doet dit door de emoties te verwerken en deze te uiten en hierover te delen met anderen.
Uiteraard is het niet zwart-wit dat mannen alleen maar instrumenteel met verlies omgaan en vrouwen alleen maar intuïtief. Er zijn ook mannen die hun emoties kunnen uiten en hierover met anderen kunnen delen. En er zijn ook vrouwen die zich afsluiten en ‘aan de slag’ gaan om maar niet te hoeven voelen. Het allerbelangrijkste is het besef dat beide stijlen er zijn.
Even los van de theorie, zoals hierboven beschreven, hoe ga jij om met je verlies? Op welke manier rouw jij? Wat kom je daar in tegen? Waar liggen voor jou de obstakels?
Zou je hierover eens willen ‘spiegelen’ met iemand, maak dan eens een afspraak voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek. Dan kunnen we samen eens jouw ‘verdriet’ onderzoeken.